Hubungan Kolaborasi dalam Pendidikan Khas

Holla..!!! Jom kita ketahui hubungan kolaborasi dalam Pendidikan Khas.

DEFINISI KOLABORASI

Menurut Kamus Dewan Edisi Keempat (2007), kolaboratif membawa maksud erat dari segi kerjasama antara dua pihak ataupun lebih. Definisi ini merujuk kepada kerjasama ke arah melaksanakan aktiviti kebaikan. Kolaborasi menurut pandangan umum ialah perkembangan dan pengekalan sesuatu yang positif, perhubungan egalitarian  iaitu membawa maksud bahawa semua orang dilayan sama rata  dan dengan itu mestilah mendapat hak dan peluang yang sama, dan saling bekerjasama dalam membantu, menyelesaikan masalah dan perkongsian dalam membuat keputusan melalui perundingan.

            Kanak-kanak keperluan khas memerlukan bantuan daripada pelbagai pihak untuk memberi khidmat sokongan  kepada mereka. Pihak-pihak yang terlibat terdiri daripada ibu bapa, guru, pihak kerajaan, pihak bukan kerajaan, masyarakat dan lain-lain. Mereka ini terlibat secara langsung dan tidak langsung dalam membantu dan memberi sumbangan kepada kanak-kanak khas.

            Hubungan kolaborasi antara pelbagai pihak dalam pendidikan khas amat penting untuk mengenal pasti kanak-kanak pendidikan khas dan kebajikan mereka dijaga dengan baik. Hal ini kerana kanak-kanak ini sentiasa terpinggir dan kurang mendapat keperihatinan orang ramai disebabkan kekurangan yang mereka miliki. Hubungan kolaborasi ini juga adalah untuk mengenal pasti masalah yang dihadapi oleh kanak-kanak kurang upaya dan sama-sama berganding bahu dalam menyelesaikan masalah tersebut.

            Seterusnya, untuk merangka program pendidikan dan aktiviti untuk murid-murid khas yang mantap dari segi perlaksanaannya hasil gabungan pelbagai pihak dan menjadikan program tersebut berkualiti dari sudut pengisian serta berjaya melahirkan kanak-kanak pendidikan khas yang berpengetahuan. Program yang dirangka turut merangkumi pelbagai aspek yang penting dalam membantu perkembangan pendidikan khas di Malaysia. Dari program ini jugalah kanak-kanak diberikan latihan kemahiran dan kemudahan peralatan dalam pembelajaran mereka.

            Tujuan kolaborasi ini turut untuk menyediakan peluang dan kemudahan pendidikan khas untuk murid-murid dengan keperluan khas, menyediakan pendidikan yang sesuai dan relevan kepada setiap murid, mengembangkan bakat dan potensi murid, dan menyediakan bahan-bahan pengajaran dan pembelajaran yang mencukupi dan terkini.

            Akhir sekali, kolaborasi boleh disimpulkan sebagai usaha daripada pelbagai pihak untuk menjaga dan melindungi kepentingan kanak-kanak pendidikan khas. Kanak-kanak ini memerlukan bantuan dan khidmat sokongan dari semua pihak kerana mereka turut layak mendapat layanan dan hak yang sama seperti kanak-kanak normal. Kekurangan yang mereka miliki tidak seharusnya menjadi halangan untuk mereka tidak mendapat perhatian yang seharusnya mereka peroleh.

KOLABORASI ANTARA PELBAGAI PIHAK DAN AGENSI

IBU BAPA

            Daripada beberapa artikel yang saya baca, ibu bapa merupakan insan yang paling penting dalam mendidik anak-anak. Penglibatan ibu bapa dalam pendidikan kanak-kanak dapat meneguhkan pertumbuhan dan perkembangan kanak-kanak dan membantu mengekalkan kejayaannya. Ianya mampu memberikan kesan yang positif terhadap perkembangan anak-anak dengan seimbang dari aspek tingkah laku dan afektif.

            Ibu bapa berperanan untuk mengenalpasti masalah yang dihadapi oleh kanak-kanak seperti disleksia, hiperaktif dan lain-lain kerana masalah ini dapat dikesan sejak kecil oleh ibu bapa dan ibu bapa harus mendapatkan khidmat nasihat daripada pakar perubatan dan pihak profesional untuk merawat penyakit yang dihadapi. Kemungkinan untuk kanak-kanak ini sembuh adalah amat besar jika mendapat rawatan yang awal.

            Menjaga anak-anak kurang upaya semestinya merupakan cabaran yang besar bagi ibu bapa. Namun, ibu bapa harus tetap menjaga kanak-kanak tersebut dengan baik dan tidak hanya bergantung kepada guru di sekolah semata-mata untuk mendidik anak-anak ini. Ibu bapa harus menjaga pemakanan, kawalan tingkah laku dan emosi anak-anak mereka. Hal ini kerana ia amat penting dalam membantu perkembangan mental dan fizikal yang baik kanak-kanak. Seterusnya, ibu bapa perlu meluangkan lebih banyak masa bersama dengan anak-anak bekeperluan khas ini. Mereka memerlukan lebih perhatian dan bimbingan yang berterusan supaya menjalani kehidupan yang kebih bermakna.

            Daripada artikel yang saya peroleh dari blog Laman E-Ilmu, ibu bapa digalakkan untuk melibatkan diri dengan mana-mana badan bukan kerajaan (NGO) berkaitan dengan masalah anak contohnya, Persatuan Syndrome Down, NASOM dan lain-lain lagi. Dengan ini ibu bapa dapat berbincang dengan ibu bapa lain yang mempunyai masalah yang sama ditanggung sama ada masalah dari segi kesihatan, cara pengurusan anak-anak, perkembangan dan pendidikan anak-anak. Ia mampu memberi idea baru dalam mendidik anak-anak berkeperluan khas ini.

 GURU

            Menurut Kamus Dewan Edisi Keempat (2007) guru merupakan orang yang mengajar, pendidik, pengajar dan juga pengasuh. Guru berperanan sebagai pendidik kedua selepas ibu bapa dan bertanggungjawab untuk mengajar kanak-kanak serta amat memberi impak yang besar dan mendalam dalam diri pelajar jika pembelajaran yang diajar berkesan.

            Pertama, guru pendidikan khas harus menggunakan kaedah yang berlainan untuk mengajar kanak-kanak khas kerana mereka mempunyai tahap pemikiran yang lebih rendah berbanding kanak-kanak biasa. Kanak-kanak ini memerlukan alat bantu mengajar untuk menarik minat mereka untuk belajar dan meningkatkan keberkesanan pengajaran dan pembelajaran. Contohnya, menggunakan pendekatan melalui muzik dan gambar.

            Daripada artikel yang saya baca dalam Utusan Malaysia 2011 secara atas talian, guru pendidikan khas harus menggunakan pendekatan kreatif dan kritis serta kaedah pengajaran yang tersendiri kerana kanak-kanak istimewa memerlukan suasana pembelajaran yang menarik untuk belajar supaya tidak mudah jemu dan bertindak di luar kawalan. Guru Pendidikan Khas juga perlu sentiasa mencatat perkembangan anak-anak murid dari semasa ke semasa supaya peningkatan yang berlaku dalam pembelajaran mereka dapat dikongsi bersama-sama ibu bapa dan menunjukkan keberkesanan guru itu dalam pengajarannya.

            Oleh itu, guru sebagai pembimbing kepada murid-murid harus mempunyai ciri-ciri guru yang baik seperti penyayang, cekap dalam melakukan tugas, sabar, prihatin, dan bertanggungjawab untuk melahirkan guru mesra OKU. Walaupun menjadi guru Pendidikan Khas amat mencabar dari segi fizikal dan menta,l namun dengan kejayaan murid-murid walaupun hanya sekadar mengurus diri sendiri merupakan kejayaan terbesar dan tidak ternilai buat guru itu. Dengan berkat kesabaran guru dalam mendidik, murid-murid ini telah berjaya mencapai matlamat yang telah ditetapkan oleh guru tersebut.

SEKOLAH

            Sekolah merupakan insititusi pengajian untuk pelajar-pelajar menimba ilmu. Pelbagai program Pendidikan Khas yang telah disediakan untuk kanak-kanak khas iaitu yang mempunyai masalah penglihatan, masalah pendengaran dan masalah pembelajaran dengan mewujudkan sekolah khas, program Pendidikan Khas integriti dan program Pendidikan Khas dengan pendekatan insklusif.

            Pihak sekolah memainkan peranan yang amat penting untuk melahirkan kanak-kanak khas yang mampu berdikari dan menguruskan diri sendiri. Dengan itu, pihak sekolah perlu menyediakan tempat belajar atau bilik khas untuk kanak-kanak Pendidikan Khas. Mereka memerlukan suasana yang menarik untuk belajar yang lengkap dengan peralatan-peralatan atau alat bantu mengajar untuk kanak-kanak ini belajar. Pihak sekolah turut perlu menyediakan dana dan sistem kewangan untuk murid-murid khas supaya segala keperluan mereka di sekolah dapat dipenuhi.

            Daripada beberapa artikel yang saya baca dalam internet, pihak sekolah juga perlu sentiasa mengadakan rundingan dan perbincangan bersama-sama ibu bapa mengenai anak-anak mereka serta bersama-sama mencari jalan untuk meningkatkan tahap pembelajaran kanak-kanak istimewa ini. Kemudahan-kemudahan turut perlu disediakan oleh pihak sekolah seperti pusat sumber yang menyediakan buku bacaan bergambar, kad dan alat permainan, taman permainan dan kemudahan-kemudahan lain untuk menambah minat mereka untuk datang ke sekolah.

            Seterusnya, sokongan dan dorongan daripada pihak sekolah amat diperlukan untuk menyokong kanak-kanak khas. Dengan bantuan daripada pelbagai pihak, nescaya pihak sekolah mampu mewujudkan sebuah sekolah pendidikan khas yang kondusif.

PAKAR PERUBATAN

            Pakar perubatan turut memberikan sumbangan dan berkolaborasi untuk memberi khidmat sokongan dan bantuan kepada kanak-kanak khas. Pakar perubatan seperti doktor memainkan peranan untuk mengenal pasti masalah yang dihadapi oleh kanak-kanak khas serta mengesan punca kecacatan. Dengan ini, kecacatan yang dihadapi mungkin boleh dipulihkan dan mendapatkan rawatan yang susulan untuk kesembuhan. Walaupun kesembuhannya bukan untuk keseluruhan menjadi seperti kanak-kanak biasa namun ia mampu mengurangkan penderitaan yang dihadapi oleh kanak-kanak khas ini.

            Menurut artikel yang saya baca, doktor pakar kanak-kanak atau doktor spiktatri sahaja yang layak untuk membuat ujian penempatan untuk kanak-kanak khas terutama untuk kanak-kanak lembam. Doktor memerlukan jangka masa yang agak lama (antara dua minggu ke sebulan) untuk mengesahkan kecacatan yang dialami oleh kanak-kanak selain beberapa siri terapi dan tahap kematangan pemikirannya akan diukur. Dengan kelulusan daripada doktor akan menentukan kanak-kanak tersebut harus dimasukkan ke kelas Pendidikan Khas atau tidak.

            Selain itu, terdapat juga pakar perubatan prediatrik yang berperanan untuk mengenal pasti masalah yang berpunca daripada genetik, kewarisan, prenatal dan postnatal. Doktor neurologi pula melakukan diagnostik dan mengubati penyakit seperti kecacatan otak, hiperaktif dan memberi ubat "Ritalin" untuk mengawal keaktifan. Pakar perubatan audiologi mengesan fungsi pendengaran dan oftomologi menaksir penglihatan pelajar.

            Dengan itu, pakar perubatan amat penting untuk mengesahkan masalah yang dialami oleh kanak-kanak berkeperluan khas dengan lebih terperinci.

KEMENTERIAN KEBAJIKAN MASYARAKAT

            Kementerian Kebajikan ditubuhkan dalam tahun 1946. Ia merupakan salah sebuah agensi kerajaan yang memainkan peranan dalam pembangunan sosial. Ia ditubuhkan untuk membantu dan menjaga kebajikan masyarakat supaya tidak tersisih dalam usaha untuk membangun masyarakat ke arah kesejahteraan.

            Daripada portal rasmi Kementerian Kebajikan Masyarakat yang saya kunjungi, mereka telah melakukan pelbagai inisiatif untuk membantu orang kurang upaya (OKU) dalam bidang advokasi, aksesibiliti, kesihatan, pemulihan, pendidikan, pekerjaan, keselamatan diri dan perlindungan sosial, perkhidmatan sokongan, kewangan dan lain-lain. Kesemua usaha yang dilakukan untuk orang kurang upaya adalah untuk memastikan kebajikan mereka terjaga dari semua aspek kehidupan.

             Untuk kanak-kanak pendidikan khas pula, kementerian ini mengutamakan kepentingan terbaik dalam setiap program perkembangan, kemajuan dan pemerkasaan golongan OKU.

KEMENTERIAN PEMBANGUNAN WANITA, KELUARGA DAN MASYARAKAT

Menurut laman web rasmi Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat, mereka menyediakan perkhidmatan pendidikan kepada kanak-kanak yang menghadapi masalah cacat fizikal teruk, rencatan akal sederhana dan teruk, pelbagai kecacatan dan kecacatan yang tidak membolehkan kanak-kanak tersebut belajar di sekolah-sekolah yang disediakan oleh Kementerian Pelajaran Malaysia.

Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat dan Kementerian Kebajikan Masyarakat bersama-sama menjaga kebajikan kanak-kanak khas.

KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA

      

      Kementerian Pelajaran Malaysia (KPM) telah menyediakan pelbagai program pendidikan untuk kanak-kanak khas di Malaysia supaya mendapatkan pendidikan seperti kanak-kanak biasa. Terdapat tiga kategori utama program pendidikan khas iaitu, program Pendidikan Khas Masalah Pendengaran, program Pendidikan Khas Masalah Penglihatan dan program Pendidikan Khas Integrasi.

Menurut sumber yang saya peroleh daripada internet, KPM telah melaksanakan pendidikan khas melalui sekolah khas untuk murid-murid bermasalah penglihatan dan bermasalah pendengaran. Manakala program pendidikan khas integrasi disediakan untuk murid-murid berkeperluan khas masalah pembelajaran, pendengaran dan penglihatan. Program tersebut diwujudkan di sekolah harian biasa rendah dan menengah serta sekolah menengah teknik atau vokasional yang menggunakan pendekatan pengajaran dan pembelajaran secara pengasingan dan separa inklusif. Program pendidikan khas yang ditawarkan oleh Kementerian Pelajaran Malaysia melibatkan pendidikan peringkat prasekolah, sekolah rendah dan sekolah menengah. Pendidikan peringkat menengah menyediakan dua jenis aliran iaitu akademik dan teknik atau vokasional. Manakala tempoh pengajian bagi murid-murid berkeperluan khas sekolah rendah selama enam tahun, sementara bagi sekolah menengah selama lima tahun. Namun demikian, tempoh tersebut boleh dilanjutkan sehingga maksimum dua tahun mengikut keperluan murid-murid berkenaan.

Segala usaha yang dilakukan oleh Kementerian Pelajaran Malaysia adalah untuk menjaga kepentingan kanak-kanak istimewa ini. Mereka telah memainkan peranan yang maksimum untuk mempertahankan kanak-kanak istimewa supaya mendapat kemudahan pendidikan yang mencukupi. Hal ini membuktikan bahawa kanak-kanak istimewa turut boleh mengikuti pembelajaran seperti kanak-kanak normal walaupun mereka kelainan upaya.

BADAN-BADAN BUKAN KERAJAAN (NGO)

            Khidmat sokongan dalam Pendidikan Khas turut melibatkan badan-badan bukan kerajaan yang terdiri daripada organisasi, persatuan dan badan-badan sukarelawan yang bersama-sama membantu membela nasib orang-orang kurang upaya. Tujuan persatuan organisasi dan badan-badan sukarelawan ini ditubuhkan untuk memberi semangat dan sokongan dari segi fizikal dan mental untuk orang-orang kurang upaya supaya bersemangat untuk hidup kerana mereka turut diperlukan dalam membangunkan negara ini agar lebih maju.

            Daripada persatuan-persatuan yang ditubuhkan menunjukkan kesedaran orang ramai terhadap kanak-kanak istimewa dan pelbagai aktiviti telah dirancang serta dilaksanakan untuk mereka. Berdasarkan kajian yang saya buat, terdapat banyak persatuan yang ditubuhkan di Malaysia untuk membantu warga kurang upaya antaranya Persatuan Kebangsaan Autisme Malaysia (NASOM), TATPUTRA PERKIM, Cleft Lip and Pelate Association of Malaysia, Yayasan Sindrom Down Kiwanis, Persatuan Orang Buta Malaysia, Persatuan Kanak-Kanak Spastik (Spastic Children`s Association) dan banyak lagi.

            Setiap persatuan-persatuan ini memainkan peranan yang tersendiri antaranya adalah Persatuan Kebangsaan Autisme Malaysia (NASOM) yang mengesan dan menjalankan rawatan, pembelajaran dan penerimaan kanak-kanak autisme. NASOM juga memberi nasihat dan bantuan kepada keluarga kanak-kanak autisme serta memberi penerangan kepda ibu bapa, para profesional dan orang ramai. Selain itu, TASPUTRA PERKIM yang berperanan memberi asuhan-asuhan kepada kanak-kanak berkeperluan khas dan kanak-kanak cacat anggota dan mental. Mereka diberi latihan kekuatan mental dan fizikal. Seterusnya, Persatuan Kanak-Kanak Spastik yang menyediakan intervensi awal untuk kanak-kanak kerencatan mental di antara 2 hingga 6 tahun. Yayasan Sindrom Down Kiwanis pula membantu murid-murid sindrom down mendapat pelajaran serta latihan kemahiran hidup sebelum dihantar ke sekolah khas kerajaan.

            Pada pendapat saya, semua badan-badan bukan kerajaan ini menjadi tulang belakang kepada pihak kerajaan untuk memberi khidmat sokongan kepada orang-orang kurang upaya. Dengan kewujudan badan-badan ini, struktur organisasi dan kebajikan Pendidikan Khas serta orang-orang kurang upaya lebih terjamin.

KOMUNITI

            Komuniti seperti masyarakat setempat dan media massa turut tidak terlepas menjadi salah sebuah organisasi yang membantu dalam memberi khidmat sokongan kepada kanak-kanak pendidikan khas. Masyarakat setempat berperanan untuk menyokong segala usaha yang dilakukan oleh pihak kerajaan dan badan-badan bukan kerajaan supaya segala program yang dijalankan berjalan dengan lancar. Masyarakat juga perlu mengambil berat mengenai kanak-kanak kurang upaya dengan tidak menghina atau mencerca kekurangan yang dimiliki oleh kanak-kanak ini. Hal ini mampu mewujudkan sebuah masyarakat yang harmoni dan aman. Selain itu, masyarakat digalakkan untuk menyertai persatuan-persatuan sebagai tanda sokongan dan sekaligus menunjukkan keprihatinan terhadap golongan kurang upaya.

            Media massa pula turut memainkan peranan dalam membantu Pendidikan Khas. Daripada keratan-keratan akhbar dan kaca televisyen memperlihatkan usaha media massa untuk menyebarkan maklumat dan segala hal yang berkaitan dengan golongan kurang upaya ini dari sudut bantuan yang diberikan dan keperihatinan daripada pihak yang berkuasa. Setiap mesej yang disampaikan akan diterima oleh orang ramai dengan cepat dan tepat kerana kini media massa merupakan salah satu Teknologi Maklumat dan Komunikasi yang amat berleluasa penggunaannya.

KESIMPULAN

            Kesimpulannya, kanak-kanak yang mempunyai ketidakupayaan memerlukan perhatian dan penjagaan yang khusus. Mereka memerlukan kasih sayang, perhatian, dan belaian daripada orang sekeliling. Hal ini memerlukan kesabaran yang tinggi sehingga boleh menjadikan orang sekeliling sebagai pemberi semangat untuk kanak-kanak ini untuk terus bertahan hidup.

Dengan itu, kolaborasi daripada pelbagai pihak dan agensi memberikan impak yang sangat positif kepada kanak-kanak berkeperluan khas terutama dari segi pendidikan dan kebajikan mereka. Bidang pendidikan amat penting dalam kehidupan setiap manusia tidak kira kanak-kanak khas ataupun kanak-kanak normal. Pendidikan adalah hak semua, tidak kira untuk siapa, di mana dan bagaimana ia dikendalikan. Mengikut The Nasional Coalition of Educational Equality Advocates, semua orang harus diberikan peluang yang sama untuk mendapatkan pendidikan yang berkualiti tinggi tanpa mengira warna kulit, agama, jantina, umur, kecacatan, tempat asal atau kelas sosial. Kebajikan mereka pula perlu sentiasa dijaga supaya mereka berpeluang mendapatkan segala kemudahan yang diberikan seperti kanak-kanak biasa dan tidak ketinggalan. Pelbagai masalah yang dihadapi oleh kanak-kanak khas dapat dikurangkan sekiranya wujud kerjasama daripada pelbagai pihak. Khidmat sokongan ini membantu dalam ibu bapa dan guru khas dalam mewujudkan suasana pengajaran proaktif.